by Πριν από λίγες ημέρες, ο αμερικανικός τηλεοπτικός σταθμός CBS ανακοίνωσε τη δημιουργία καναλιού ελεύθερης λήψης, του Innertube, το οποίο θα εκπέμπει στο διαδίκτυο, αντλώντας έσοδα από διαφήμιση. Ο νέος διαδικτυακός τηλεοπτικός σταθμός απευθύνεται σε χρήστες που διαθέτουν ευρυζωνικές συνδέσεις και θα προβάλει λογής προγράμματα, ακόμη και υψηλής απήχησης και εμπορευσιμότητας (prime time), τα οποία θα αντλεί από τις θυγατρικές εταιρείες τηλεοπτικού περιεχομένου του ομίλου.
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί ένα μικρό παράδειγμα των νέων τάσεων που αναδύονται στον χώρο της τηλεόρασης, ιδιαίτερα στις αναπτυγμένες, ψηφιακά αγορές. Η τεχνολογία είναι διαθέσιμη, τα προβλήματα εξοπλισμού του τελικού χρήστη σιγά σιγά ξεπερνώνται με τον πολλαπλασιασμό και τη μείωση του κόστους των νέων τηλεοπτικών συσκευών, ενώ η διείσδυση των ευρυζωνικών υποδομών διαρκώς αυξάνεται.
Η ανάπτυξη τηλεοπτικών υπηρεσιών στην πλατφόρμα του διαδικτύου αλλάζει τα δεδομένα της τηλεοπτικής αγοράς, η οποία για πολλά χρόνια στηρίχθηκε σε επιχειρηματικά πρότυπα που αναπτύχθηκαν στη βάση της αναλογικής τεχνολογίας.
Οι διαδικτυακές επιχειρήσεις αποκτούν προβάδισμα έναντι των παραδοσιακών, δυσκίνητων και κοστοβόρων αναλογικών σχημάτων. Οι επιδράσεις σε όλους τους τομείς της αγοράς θα είναι δραματικές, ιδιαίτερα σε αγορές, οι οποίες αποτελούν απλούς δέκτες ήδη διαμορφωμένων διεθνών τάσεων. Η ελληνική τηλεοπτική αγορά ανήκει σε αυτήν την κατηγορία. Τα ψηφιακά κανάλια της ΕΡΤ είναι ένα πρώτο βήμα προς το ελληνικό ψηφιακό μέλλον, ενώ σύντομα θα πρέπει να αναμένεται και η απάντηση της Nova.
Ο ρυθμός μετάβασης στη ψηφιακή εποχή στηρίζεται στην ένταση της σύγκλισης των τεχνολογιών της πληροφορικής, των τηλεπικοινωνιών και του περιεχομένου. Η εντατικοποίηση της διαδικασίας σύγκλισης θα προκαλέσει βίαιες ανακατατάξεις, μεταβάλλοντας δραστικά τα αναπτυξιακά μοντέλα στην επικοινωνιακή βιομηχανία, τόσο στον ιδιωτικό, όσο και το δημόσιο τομέα. Λόγου χάρη, αν και σε πρώτη ανάγνωση, ίσως φαντάζει πρόωρο, η προοπτική απορρόφησης (μέρους) της ΕΡΤ από το ραδγαία αναπτυσσόμενο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων δεν θα πρέπει να θεωρείται απίθανο ενδεχόμενο. Η δε μορφή που θα λάβει ένα μελλοντικό, βιώσιμο, επιχειρηματικό σχέδιο θα εξαρτηθεί από το ποιά τηλεπικοινωνιακή πλατφόρμα θα κυριαρχήσει.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το μέλλον των σημερινών τηλεοπτικών σταθμών βρίσκεται online. Η εξάπλωση των ευρυζωνικών δικτύων θα επιτρέψει στους τηλεθεατές να πληκτρολογούν το domain του τηλεοπτικού σταθμού και να παρακολουθούν τηλεοπτικά προγράμματα οπουδήποτε και αν βρίσκονται. Σε ένα ακόμη πιο προωθημένο σενάριο εξέλιξης, το τηλεοπτικό κοινό θα μπορεί να επιλέγει μενού εκπομπών από διαφορετικούς τηλεοπτικούς σταθμούς και να χρεώνεται ανάλογα με το πακέτο που θα συντίθεται από τις επιλογές του.
Η νέα ψηφιακή εποχή προκαλεί την αναθεώρηση πολλών εννοιών που στη σύγχρονη εποχή θεωρούνται δεδομένες. Μία εξ αυτών είναι η σχέση του κοινού με τα ΜΜΕ. Ήδη οι δραστικές αλλαγές στον τρόπο που το κοινό καταναλίσκει το επικοινωνιακό προϊόν έχουν καταγραφεί από τις νέες έρευνες του ψηφιακού περιβάλλοντος. Χαρακτηριστικό εύρημα των ερευνών είναι η μείωση της παρακολούθησης τηλεόρασης από τους νεαρότερους, σε ηλικία, χρήστες του διαδικτύου. Στις ΗΠΑ, τα στατιστικά μεγέθη που περιγράφουν την τάση απομάκρυνσης του κοινού από τις παραδοσιακές πηγές λήψης ειδήσεων (εφημερίδες και τηλεόραση) και τη στροφή του προς το διαδίκτυο ήδη λαμβάνει τη μορφή χρονολογικής σειράς.
Οι προτιμήσεις των νέων, ηλικιακά, κοινωνικών ομάδες οδηγούν τις εξελίξεις και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις μελλοντικές στρατηγικές ανάπτυξης των επιχειρήσεων της επικοινωνιακής βιομηχανίας. Το μόνο που απομένει στους παραδοσιακούς τηλεοπτικούς σταθμούς είναι να προσαρμοστούν στις εξελίξεις…
Δημοσιεύθηκε στις 15.5.2006 στο eWorking, ένθετο στην εφημερίδα ‘Ναυτεμπορική’.
